Τετάρτη, 06 Δεκεμβρίου 2017 09:09

Ελένη Πριοβόλου: «Πικρή ιστορία ατομική και συλλογική»

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

Η Φρόξη Καραμέλα, βέρα Αθηναία από πάππου προς πάππον, είναι κληρονόμος μιας ιστορικής καραμελοποιίας την οποία εξελίσσει και μετατρέπει σε προσωπικό της «ναό». Οι καραμέλες της είναι μοναδικές. Σκληρό το εκμαγείο τους, όμως η ουσία και η δύναμή τους βρίσκεται στο εσωτερικό τους – στο «ολύμπιο νέκταρ» που η ίδια παρασκευάζει, για να καταστεί, από απλή επαγγελματίας, μία πραγματική δημιουργός. «Θεό» αποκαλεί τον εαυτό της, και την κοινωνία έναν απέραντο «οίκο ενοχής», που στέκεται απέναντί της αντίπαλη και εχθρική. Για τη «γλυκιά» Καραμέλα δεν υπάρχουν αθώοι. Στιγματισμένη η ίδια από τη ζωή, αποφασίζει να σπάσει τον εξωτερικό φλοιό του κόσμου και να δώσει στον εαυτό της το ρόλο της τιμωρού. Ένα βιβλίο για τις οικογενειακές, κοινωνικές και πολιτικές σχέσεις, για την αντίφαση ανάμεσα στο «φαίνεσθαι» και το «είναι». Μια ιστορία για την υποκρισία, τη φθορά και τη διαφθορά, αλλά και για τον σύγχρονο αλλοτριωμένο άνθρωπο. “Καραμέλα» της Ελένης Πριοβόλου, εκδόσεις Καστανιώτη.

 

-«Καραμέλα», ο τίτλος υπονοεί κάτι άλλο από αυτό που βλέπουμε;

Ο τίτλος της νουβέλας είναι όντως παραπλανητικός. Είναι αυτό, που καταχρηστικά θα λέγαμε, «Γλυκό στο στόμα, πικρό στο στομάχι» Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για μια πικρή ιστορία ατομική και συλλογική. Το προσωπικό αφήγημα μιας γυναίκας αναπότρεπτα χαμένης ανάμεσα στην πραγματικότητα και την τρέλα και μιας κοινωνίας ψεύδους, φόβου και παρακμής

-Πρόκειται για μια πρωτοπρόσωπη νουβέλα αρκετά συμπυκνωμένη. Δύσκολο εγχείρημα;.

Προέκυψε αβίαστα και παραληρηματικά. Υποδύθηκα η ίδια ένα ρόλο, που κοιτάζει τον χαρακτήρα του και τον χαρακτήρα της κοινωνίας μέσα σε έναν καθρέφτη. Αυτό που βλέπει είναι ένα τέρας. Άσχημο με μάσκα ομορφιάς, υποκριτικό με μάσκα αλήθειας, βρώμικο με μάσκα καθαρότητας. Και όπως λέει ο Ιονέσκο, είναι ηρωικό να ζεις αντίθετα από την εποχή σου, αλλά τρέλα να το λες.

–Τι άτομο είναι η ηρωίδα;

Είναι μια γυναίκα που από τα πρώτα παιδικά της χρόνια έζησε τη βία σωματική και ψυχολογική από την οικογένειά της. Δεν επρόκειτο βέβαια για ένα κανονικό παιδί αλλά κάτι σαν τις δαιμονικές κούκλες που βλέπουμε στα θρίλερ. Με όλη τη γλυκύτητα μιας κούκλας εξωτερικά και μια «κόλαση» εσωτερικά. Η βία λοιπόν κλονίζει τον ήδη πειραγμένο εσωτερικό της κόσμο. Η Φρόξη μεγαλώνει και μάλιστα γίνεται και η μοναδική κληρονόμος μιας παραδοσιακής καραμελοποιίας. Όταν συνειδητοποιεί κάποια στιγμή πως η οικογένεια είναι και το κολαστήριό της, παίρνει το νόμο στα χέρια της. Όμως αυτό δεν είναι το ζητούμενο. Σημασία στο έργο έχει η φυσικότητα με την οποία ενεργεί χωρίς να έχει καμιά συναίσθηση των πράξεών της και φυσικά η αποτύπωση της ταραγμένης ψυχολογίας χωρίς πολλές αναλύσεις.

-Απονέμει κατά κάποιον τρόπο κοινωνική δικαιοσύνη;

Αποδομεί. Κατά τη διάρκεια του ξηλώματος ολόκληρου του σαθρού κοινωνικού οικοδομήματος κάνει αναδρομές στο παρελθόν και στην οικογενειακή της ιστορία που είναι συνάμα και η ιστορία της νεότερης Ελλάδας, από τα τέλη περίπου του δεκάτου ενάτου αιώνα. Σταματά ιδιαίτερα στα σημεία της πολιτικής μας κακοδαιμονίας.

-Τελικά στοχοποιεί όποιον της πάει κόντρα;

Φαινομενικά. Διότι όλο το βιβλίο στηρίζεται στο συμβολισμό και σε ό,τι υπονοεί. Στην ουσία κατακρίνει τη δομή. Την ψεύτικη ζωή του λάιφ στάιλ, της ρεμούλας, της κατάχρησης εξουσίας, του τρόπου λειτουργίας της δικαιοσύνης. Απλώς «ξεφλουδίζει» αυτό που είναι κοινωνικά αποδεκτό ή απότοκο συνενοχής και αφήνει γυμνή την αλήθεια.

-Είναι κατά κάποιον τρόπο τιμωρός;

Αποκαλεί τον εαυτό της «θεό δημιουργό» και του δίνει τη δικαιοδοσία απονομής δικαιοσύνης. Μεσα όμως στη θολούρα της τρέλας μπορεί να ξεχωρίσει το καλό το όμορφο και το αγαθό. Αυτό το προστατεύει και το διαφυλάσσει από τους «αποπάτους» και τον «απέραντο οίκο ενοχής», όπως αποκαλεί την κοινωνία.

-Είναι εν τέλει ένα σκληρό βιβλίο;

Σκληρό μέσα στην τρυφερότητά του, γλυκό μέσα στην πίκρα του, τρομακτικό μέσα στη νηφαλιότητά του.

 

Δημοσιεύθηκε στην Press Publica, στις 30/11/2017