Τι σας ενέπνευσε για το συγκεκριμένο μυθιστόρημα;
Για μένα η έμπνευση είναι ένα συνεχές και λίγο σύνθετο φαινόμενο. Σχετίζεται με τις κοινωνικές, πολιτικές και φιλοσοφικές μου θέσεις. Και αυτές μου τριβελίζουν καθημερινά το κεφάλι, άρα και την έμπνευση. Το βιβλίο αυτό, αν και μοιάζει αυτόνομο, συνδέεται αλυσιδωτά με τα προηγούμενά μου, τα οποία είναι πολιτικά και ιστορικά. Αν θα το διαφοροποιούσα σε κάτι, είναι η γέφυρα που μας συνδέει με τον γειτονικό μας Λίβανο και το δράμα των λαών οι οποίοι πέφτουν θύματα των παιχνιδιών που στήνουν στις πλάτες τους τα συμφέρονατα των ισχυρών. Γνώρισα μια Ελληνολιβανέζα κάποτε και θέλησα να συγκατοικήσω μαζί της σε ένα βιβλίο μέασα από τα δράματα των ιστορικών και πολιτικών γεγονότων που θα έπρεπε να ενώνουν και όχι να διαχωρίζουν τους λαούς. Και μάλιστα, δύο λαούς που είχαν κοινή ιστορική μοίρα στο πλαίσιο της Ρωμαϊκής, Βυζαντινής και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Λίβανος έχει κυρίαρχο ρόλο στο βιβλίο σας.
Μελέτησα πολύ και είδα πολλά ντοκιμαντέρ και ανταποκρίσεις σχετικά με τον εμφύλιο πόλεμο του Λιβάνου (1975-1995). Έντονα πολιτικοποιημένη, και παρακολουθώντας καθημερινά τις πολιτικές εξελίξεις, δεν με άφησαν ανεπηρέαστη οι σφαγές των Παλαιστινίων προσφύγων στα στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα το 1982, η απομάκρυνση των Παλαιστινίων μαχητών και του Γιασέρ Αραφάτ με πλοίο ελληνικό από τη Βηρυτό, η αναγνώριση της PLO ως κράτος από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Αυτή ήταν η εποχή μου. Η νεότητά μου. Μεγάλωσε με αυτές τις ειδήσεις. Συνεπώς ήταν θέματα πολύ οικεία για μένα, συν το γεγονός ότι η Ελληνολιβανέζα που γνώρισα ήταν απόγονος προσφύγων από τη Μικρά Ασία, που βρήκαν στη Συρία και τον Λίβανο μια νέα πατρίδα. Αφού ολοκλήρωσα την έρευνα και είχα το πλαίσιο, ταξίδεψα στην υπέροχη χώρα των κέδρων, για να διαπιστώσω πως μας ενώνουν πολύ περισσότερα πράγματα από όσα μας χωρίζουν.
"Είναι πλάνη να πιστεύει κάποιος ότι είναι ο εαυτός του", μια πρόταση που βγαίνει από τα χείλης Άριας. Πόσο σύμφωνη σας βρίσκει;
Το πιστεύω απολύτως. Μπορεί να φέρουμε γονιδιακά στοιχεία ενός χαρακτήρα που παίζουν ασφαλώς ρόλο στη διαμόρφωσή μας. Όμως, στην ανάπτυξή μας εισέρχεται ένα πλήθος έτερων στοιχείων, τα οποία καθορίζουν τη στάση και τις επιλογές μας. Εθιμικό δίκαιο, κοινωνικά στερεότυπα, οικογενειακές καταβολές, ο φόβος της κοινωνικής κριτικής, ο μεταφυσικός φόβος, η προπαγάνδα, το καθιερωμένο λαίφ στάιλ... μας οδηγούν σε συμπεριφορές ή επιλογές αλλότριες, αρεστές ίσως στην κοινωνία ή στο πολιτικό σύστημα, αλλά όχι σε εμάς τους ίδιους. Μόνο που άνθρωπος εθελοτυφλεί, πιστεύοντας πως έχει κάνει τις επιλογές του ανεπηρέαστος. Είναι και αυτός ένας τρόπος επιβίωσης.
Αν σας ζητούσα να απομονώσετε εσείς την αγαπημένη σας πρόσταση;
"Στην πραγματικότητα η ελευθερία είναι μια ακόμα φενάκη. Όσο την κυνηγάς τόσο παραμένει άπιαστη...". Διότι, από τότε που κατάλαβα τον εαυτό μου, αγωνίζομαι για την ατομική και συλλογική ελευθερία, αλλά διαρκώς σκοντάφτω σε τοίχους, τείχη ή τοιχαλάκια υποτέλειας. Υπερπηδώ διαρκώς εμπόδια και πάλι από την αρχή. Όμως, κυνηγώντας στ ζωή τις έννοιες της ουτοπίας, εξελίσσεσαι ως άνθρωπος και αυτή η ολοκλήρωση ίσω φέρει και το σπόρο της ελευθερίας.
Έχετα πλάσει ιστορίες για κάθε ηλικία. Πως νιώθετε για αυτό;
Σέβομαι και αγαπώ το αναγνωστικό κοινό κάθε ηλικίας. Οι μικροί αναγνώστες με βοηθούν να κρατώ αδιαπραγμάτευτη την αθωότητα, την εντιμότητα, την καθαρότητα των προθέσεών μου ως προς το λόγο της συγγραφής. Οι ενήλικες, πάλι, με τις εύστοχες παρατηρήσεις τους με βοηθούν να εξελίσσομαι. Αλλά θέλει αρετή και τόλμη να το αποδεχτείς. Νιώθω βαθιά ευγνωμοσύνη, γιατί χωρίς τους αγαγνώστες δεν θα υπήρχα ως συγγραφέας.
Τι προσφέρει σε εσάς η συγγραφή;
Το άλλο ταξίδι. Το εσωτερικό στο τούνελ του εαυτού. Κάθε φορά μπαίνω σε διαφορετικό τρένο χωρίς προορισμοό. Στη διαδρομή μου ανοίγονται σταθμοί που δεν είχα καν υποψιαστεί. Κια όταν φτάνω στο τέρμα της διαδρομής, έχω κερδίσει ένα πόντο ανθρπωιάς, ανεκτικότητας, διαλεκτικής διάθεσης... Όμοφα συναισθήματα, τέλος πάντων, αφού στο ταξίδι, έχω διορθώσει πολλές αδικίες, και κατά τη διαδρομή, ζω όπως θα ήθελα να ζήσω.
από την Εύη Βαλή
Δημοσιεύθηκε στο 7 μέρες TV, στις 19-10-2019