«Να μη λύνονται ούτε να τελειώνουν ποτέ οι κρυφές διηγήσεις, να γυρίζουν τα πρόσωπα καθαρμένα απ’ τη μνήμη, και το αίσθημα πάντα να κρατεί τα ιστία, όπως πλόες που ήταν να γίνουν και ενάντια βουλή τις ματαίωσε, ή τα ιστία ανύπαρκτα, πιθανόν και τα σκάφη.

Και οι ήρωες τότε, ολάρμενοι, στα ψηλά των βουνών θ’ ανατέλλουν, απολώντας το έρμα σε κούφιους κρατήρες, αστροπλόοι...»

Τζένη Μαστοράκη.

«Συχνά είναι πιο ασφαλές να είσαι αλυσοδεμένος από το να είσαι ελεύθερος», έγραφε, πριν από κάμποσα χρόνια, ο Κάφκα και η Ελένη Πριοβόλου, στο βιβλίο της «Μετά φόβου» υπογράφει μια ελεγεία για το φόβο της ελευθερίας, για την υποταγή των ονείρων και την εκδίκησή τους, για τις αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις που ποδηγετούν τη ζωή των ανθρώπων και κυρίως την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική τους ελευθερία.

Με όχημα τη ζωή των ηρώων της η Πριοβόλου αρχίζει την αφήγησή της από το 1916 στην Αιτωλία, για να επικεντρωθεί κυρίως στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων που ταλανίζεται από τους φόβους εκείνους, που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα των κοινωνικών νοοτροπιών, αντιλήψεων και εθιμοτυπιών μιας εποχής αλλά και όσους υπάρχουν ενστικτωδώς και παραδοσιακά μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. Φόβοι, οι οποίοι διοχετεύονται στις κοινωνίες μέσω της θρησκείας, της πολιτείας, των πολιτικών δεδομένων και των κοινωνικών προκαταλήψεων και στοχεύουν στην υπερύψωση μιας ανάπηρης, χωρίς ήθος, ηθικής που θα κρατήσει τον άνθρωπο υποταγμένο, θα αδρανοποιήσει τις σκέψεις και τις αντιδράσεις του, θα ρυθμίσει, εν τέλει, τη ζωή και τις επιλογές του.

Εφτακόσιες σελίδες, τρεις μέρες ανάγνωση. Καθ’ όλα ενθαρρυντικό σκορ για την αργαναγνωσία μου, δεδομένου μάλιστα ότι δεν είναι προϊόν εξαναγκασμού ή διεκπεραίωσης – ας το πω κι αυτό: σαράντα με πενήντα οι σελίδες χάριτος που δίνω πλέον σε ένα βιβλίο προτού να το παρατήσω. Το «Μετά φόβου» έστω και αν φέρει αφηγηματικά γνωρίσματα που αποκλίνουν από τις δικές μου θεωρητικές προτιμήσεις, κέρδισε το ενδιαφέρον μου με μια ένταση που την είδα να αυξάνεται από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Έχοντας διαβάσει μετ’ απολαύσεως, Το «ΜΕΤΑ ΦΟΒΟΥ» Τελειώνοντας ένα βιβλίο έχεις να επιστρέψεις στον υπαρκτό κόσμο απ’ όπου ξενιτεύτηκες για λίγο.

Ο καιρός που κάθε βιβλίο με γοήτευε πέρασε ανεπιστρεπτί, λίγο επειδή τα καλά βιβλία σπανίζουν πια και επειδή η δική μου, κάπως επαγγελματική, προσέγγιση στο χώρο επηρέασε τις συγκινήσεις. Πριν προλάβω, λοιπόν, να επιστρέψω σε ορθολογισμούς έγραψα την πρώτη μου εντύπωση για το «Μετά Φόβου».

Μόλις τελείωσα το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου, το ΜΕΤΑ ΦΟΒΟΥ.

Τα συναισθήματα μου γλυκόπικρα, ανάκατα, μελαγχολικά. Η ατέλειωτη επανάλειψη των διχασμών μας και των αδιέξοδων ερώτων μας.

Η τάση να αναπαριστά με σύμβολα τον κόσμο τη στράτευσε στο παραμύθι, το οποίο υπηρετεί επί είκοσι τρία έτη. Αγαπάει πολύ τα παιδιά, και στα βιβλία της προσπαθεί να πλησιάσει τον παιδικό κόσμο και την ευαίσθητη παιδική ψυχή.

Μετά τη τριλογία “Όπως ήθελα να ζήσω” ήρθε η ώρα να διαβάσω ένα άλλο βιβλίο της ίδιας συγγραφέως που γράφτηκε για τους εφήβους και όχι μόνο. Και το λέω αυτό γιατί το διάβασα πολύ ευχάριστα δεχόμενη μάλιστα πολλά μηνύματα που νομίζουμε εμείς οι μεγάλοι ότι τα γνωρίζουμε όλα. Μου άρεσε πολύ αυτή η ανάπαυλα ανάγνωσης από τα ιστορικά βιβλία της ίδιας της συγγραφέως. Οι αναγνώστες γνωρίζουν την Ελένη Πριοβόλου εδώ και τριάντα χρόνια τώρα στα Ελληνικά Γράμματα από τα παιδικά της βιβλία.

Η Αθήνα σε κρίση

Ελλάδα 2010. Οικονομική, και όχι μόνο, κρίση. Οι αναγνώστες στις Λέσχες Ανάγνωσης ψηφίζουν ως καλύτερο βιβλίο της χρονιάς το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου "Όπως ήθελα να ζήσω" και γράφουν (άλλοι αναγνώστες) στο διαδίκτυο: «Ιστορικό, ακριβές, γλωσσολογικά άριστο, θαυμάσιας νοηματικής πλοκής. Συγχαρητήρια! Τίνα 12-9-2010» ή «Η Ελένη Πριοβόλου με το καινούργιο βιβλίο της "Όπως ήθελα να ζήσω", δεν σώζει μόνο την τιμή της ελληνικής λογοτεχνίας, που σε μεγάλο βαθμό έχασε το δρόμο της προς την κοινωνία, αλλά παραπέρα, με την αλληγορία του Ροδώνα της, μας δείχνει το δρόμο και για το πώς θα μπορούσαμε να ζήσουμε σ’ έναν πολιτισμό της ανθρωπιάς, χωρίς φαυλοκρατία, τραπεζίτες, αφεντικά και καπιταλιστική βαρβαρότητα. Ελένη, σε ευχαριστούμε και περιμένουμε το επόμενο βιβλίο σου. Κ.Λ.13-12-2010». Και εγώ, ο άλλος αναγνώστης/κριτικός, μένω άφωνος με τις κρίσεις του κόσμου και την ακριβή εμβάθυνση των νοημάτων της συγγραφέως.

Είναι το τρίτο μυθιστόρημα της κυρίας Πριοβόλου, η οποία έχει γράψει και πολλά βιβλία για παιδιά και εφήβους, στρατευμένη κιόλας, όπως η ίδια λέει, στο παραμύθι, γιατί της αρέσει η τάση που έχει αυτό «να αναπαριστά με σύμβολα τον κόσμο». Δυστυχώς από όλα αυτά δεν έχω διαβάσει παρά το μυθιστόρημα τούτο. Και το χειρότερο, αγνοούσα την πλούσια αυτή δραστηριότητά της.