Εχθές τελείωσα το ιστορικό μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου Βαθύ το σκοτάδι πριν την αυγή (εκδ. Καστανιώτη, 2024), που αναπλάθει με εξαιρετική λογοτεχνική τέχνη μια συναρπαστική και βαθιά προσωπική ιστορία. Μυθιστόρημα που σε απορροφά με την φωνή του από την πρώτη κιόλας παράγραφο, μία γραφή που με την πειστικότητα της δίνει φωνή με τον καλύτερο τρόπο σ' έναν "εξαφανισμένο" άνθρωπο των γραμμάτων, τον Χριστόδουλο Παμπλέκη γνωστό και ως Χριστόδουλος ο Ακαρνάν.

Διαβάζω ένα βιβλίο σημαίνει σεργιανίζω στις σελίδες του - όχι πάντα προς τα εμπρός… μπορεί να πισογυρίζω, για να θυμηθώ κάτι ή ενίοτε να συγκρίνω γεγονότα, πρόσωπα και καταστάσεις. Άρα, δεν αφήνομαι να παρασυρθώ από μία επίπεδη ανάγνωση, γιατί φοβάμαι… Φοβάμαι μήπως δεν είμαι αντάξια της εμπιστοσύνης που μου δείχνει ο συγγραφέας του, ο οποίος μού εκμυστηρεύεται την πορεία της δουλειάς του, τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του. Με αυτές τις σκέψεις ξεκίνησα την ανάγνωση του νέου πονήματος της Ελένης Πριοβόλου. 

Για το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου «Βαθύ σκοτάδι πριν την αυγή» (εκδ. Καστανιώτη). Kεντρική εικόνα: Ο Γάλλος περιηγητής Σουαζέλ-Γκουφιέ συναντά στην Πάτμο ένα μοναχό που τον ρωτά αν ζουν ακόμα ο Βολταίρος και ο Ρουσσώ © Wikipedia.

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Το φως του Διαφωτισμού βρίσκει την Ελλάδα μέσα στο σκοτάδι της οθωμανικής σκλαβιάς. Τα χρόνια αυτά, στην Ακαρνανία, γεννιέται και ανδρώνεται ο Χριστόδουλος Παμπλέκης.
«Βαθύ το σκοτάδι πριν την αυγή» της Ελένης Πριοβόλου, εκδόσεις Καστανιώτη.

Η Ελένη Πριοβόλου ξαναδιαβαίνει, για λογαριασμό του Short Stories, τους σταθμούς του ταξιδιού που πραγματοποίησε αναζητώντας τον «άγνωστο» εκπρόσωπο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού Χριστόδουλο Παμπλέκη, ήρωα του τελευταίου της βιβλίου «Βαθύ το σκοτάδι πριν την αυγή»

Σήμερα το literature.gr έχει τη χαρά και την τιμή να φιλοξενεί τη μεγάλη κυρία της σύγχρονης Ελληνικής Λογοτεχνίας, Ελένη Πριοβόλου με την οποία μιλήσαμε για το νέο της έργο «Το δέντρο με τις φωλιές» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Η Ελένη Πριοβόλου γεννήθηκε στο Αγγελόκαστρο Μεσολογγίου. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει καταθέσει είκοσι τρία βιβλία για παιδιά και εφήβους, εννέα μυθιστορήματα για μεγάλους, μία νουβέλα και ένα βιβλίο με διηγήματα, ενώ έχει συμμετάσχει και στους συλλογικούς τόμους Θερινοί έρωτες (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2021) και Η φωνή της (Εκδόσεις Καστανιώτη 2023). Το βιβλίο της Το σύνθημα έλαβε το Βραβείο Λογοτεχνικού Βιβλίου για Μεγάλα Παιδιά του περιοδικού Διαβάζω (2009) και το μυθιστόρημά της για ενήλικες Όπως ήθελα να ζήσω το Βραβείο Αναγνωστών του ΕΚΕΒΙ (2010). Το 2021 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το Φως σε μαύρο ουρανό, το οποίο επιλέχθηκε επίσης από τη Διεθνή Βιβλιοθήκη του Μονάχου ανάμεσα στα διακόσια καλύτερα βιβλία της κατηγορίας του και αναρτήθηκε στον Τιμητικό Πίνακα της IBBY για το έτος 2022. Την ευχαριστούμε θερμά για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.

Η συγγραφέας μέσα από τις εξιστορήσεις των προσφύγων θα αναδείξει τα προβλήματα του αναπτυσσόμενου κόσμου.

Η Ελένη Πριοβόλου στο κοινωνικοπολιτικό μυθιστόρημά της «Το δέντρο με τις φωλιές» (εκδ. Καστανιώτη, 2022) αναδεικνύει το θέμα της φυλετικής και ταξικής ετερότητας.

Το έργο ενσωματώνει ρεαλιστικά αλλά και ρομαντικά στοιχεία, ενώ υμνεί την υβριδικότητα, την κατάσταση κατά την οποία η πολλαπλότητα και η περιθωριακότητα μετατρέπονται σε πηγές ενέργειας και αλλαγής.

«Μαμά, με “Εκείνους”, που γίνονται εμείς, ανακαλύπτω τον εαυτό μου. Αυτό συμβαίνει και όταν σου μιλώ και σου μεταφέρω τις ιστορίες τους. Όταν μιλώ με τον Νιζάμ, είναι σαν να πιάνω κουβέντα με την ψυχή μου. Μαμά. Τα αδέλφια μου μου ρίχνουν κάθε μέρα ανάθεμα που παντρεύτηκα έναν άνθρωπο από το πουθενά. Όμως σε αυτό το πουθενά συναντηθήκαμε. Πέταξε εκείνος, πέταξα εγώ, και βρεθήκαμε πάνω στο δέντρο με τις φωλιές». (σ.137).

Στο μυθιστόρημα της Πριοβόλου με τον τίτλο Το δέντρο με τις φωλιές, κεντρική αφηγήτρια είναι η Μαρία, μια γυναίκα που από μικρή μαθαίνει να υπάρχει και να κινείται στο περιθώριο εισπράττοντας την απόρριψη από την ίδια την οικογενειά της, τη μητέρα της που την υποτιμά και τα τρία αδέλφια της, που δεν χάνουν την ευκαιρία να την προσβάλουν. Κάτω από την πίεση αυτού του τοξικού οικογενειακού περίγυρου, η Μαρία θα καταφύγει από νωρίς στο διάβασμα και την επαφή με τη φύση. Μιμούμενη τη φωνή των πουλιών και αντιγράφοντας τον τρόπο που υφαίνουν τη φωλιά τους, θα καταφέρει να σπάσει τον κλοιό όσων την κατατρύχουν πλέκοντας έναν δικό της προστατευτικό ιστό.