Οι γονείς του Ντίνου και της Ίριδας απέτυχαν επαγγελματικά κι η ζωή τους πήρε την κάτω βόλτα. Καβγάδες και ξύλο δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα κι ο Ντίνος αποφασίζει να το σκάσει από το σπίτι. Αυτή θα είναι η αρχή μιας σειράς περιπετειών που θα τον φέρουν αντιμέτωπο με την άλλη πλευρά της πόλης, θα του γνωρίσει τους μετανάστες και τους αστέγους και θα τον κάνει κομμάτι των ιστοριών τους. Πώς μπορεί ν’ αλλάξει τη ζωή τη δική του και της οικογένειάς του μια τέτοια απόφαση; Θα καταφέρει να επιβιώσει σ’ ένα περιβάλλον γεμάτο μίσος και απελπισία;

Το Αγγελόκαστρο, το Αγρίνιο, το Αιτωλικό, το Μεσολόγγι, η Τριχωνίδα, ο Αχελώος, είναι το τοπίο που επιλέχθηκε από την Ελένη Πριοβόλου για να στήσει το μύθο της στο “μετά φόβου”. Αλλά ο τόπος που επιλέγεται από τον/την συγγραφέα για να γίνει σκηνικό μυθιστορήματος, είναι αγλάισμα για τους ανθρώπους του, εν τέλει δε, και μέγιστη τιμή.

Ο τίτλος είναι και οι δυο πρώτες λέξεις του μυθιστορήματος, ενώ στη συνέχεια παρατίθεται η γνωστή φράση από τη θεία μετάληψη, «Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Και δεν αποτελεί αυτό σημάδι κάποιας θρησκοληψίας, αλλά μέρος του σκηνικού της πρώτης πρώτης εικόνας του έργου: στο μικρό χωριό Κάστρο της Αιτωλοακαρνανίας, μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, ο παπάς του χωριού μεταλαμβάνει τους μαθητές και τις μαθήτριες του δημοτικού, κάτω απ΄το άγρυπνο μάτι της αυστηρής συντηρητικής δασκάλας και του προοδευτικού δασκάλου. Δυο εντελώς αντίρροπα πνεύματα που εκδηλώνουν την αντίθεσή τους γιατί είναι εποχή «δίσεκτη», Οκτώβρης του ’16, την εποχή που ξεκινά ο Εθνικός Διχασμός, και λίγο πριν μπει η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εποχή παθών, εποχή μισαλλοδοξίας, εποχή φόβου. Δεν μας διαψεύδει λοιπόν ο τίτλος, εφόσον οι ήρωες ζουν και δρουν μέσα στο φόβο. Και σ’ όλο το μυθιστόρημα που ουσιαστικά κινείται γύρω από δυο αχώριστες φίλες, την Αρίστη και τη Διαλεχτή, βλέπουμε πώς η καθεμιά διαχειρίζεται διαφορετικά τον φόβο.

Ένα ανθρωποκεντρικό, αισθαντικά γραμμένο αφήγημα, με τη χαρακτηριστική συγγραφική ματιά της Ελένης Πριοβόλου. Ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα με μια τρυφερή και ποιητική διάθεση κριτικής απέναντι στις κοινωνικές δομές, που καθορίζουν τη στάση ζωής μας. Η συγγραφέας παρακολουθεί, καταγράφει και ανασυνθέτει τις κινήσεις των ηρώων της. Σε κάθε χαρακτήρα αφιερώνει ένα κείμενο σε μορφή αυτόνομου διηγήματος, φωτίζοντας τις στάσιμες ζωές τους, οι οποίες κινούνται σε μια δικιά τους πραγματικότητα, σε ένα δικό τους παράλληλο κόσμο.

Συζήτηση της συγγραφέα Ελένης Πριοβόλου
με τον Ηλία Κορδαλή*

Ένα βιβλίο σταθμός στη λογοτεχνική πορεία της βραβευμένης Ελένης Πριοβόλου, κυρίας της Λογοτεχνίας με πολύ ιδιαίτερη πένα. Το βιβλίο περικλείει όλα τα χρώματα και τα αρώματα της λάγνας και μαγευτικής Ανατολής. Βιβλίο πολυδιάστατο, κομίζει ένα μήνυμα βαθύτατα αντιπολεμικό, διαποτισμένο σε κάθε σελίδα με όλον εκείνο τον πόνο των ανθρώπων της Μέσης Ανατολής και την απεγνωσμένη επιθυμία τους για μια ήσυχη ζωή που να μην την σκιάζει ο ζόφος του πολέμου. Η Μέση Ανατολή δεν αποκαλείται τυχαία “πυριτιδαποθήκη του κόσμου” και η συγγραφέας φαίνεται να το γνωρίζει αυτό πολύ καλά. Μέχρι σήμερα, ελάχιστοι συγγραφείς στη χώρα μας έχουν σκύψει επάνω από τον πόνο των τυραννισμένων αυτών ανθρώπων της Γης της Εδέμ με τρόπο τόσο βαθιά συναισθηματικό, τόσο βαθιά ανθρώπινο, όσο η Ελένη Πριοβόλου. Και πραγματικά, ο συνδυασμός της εκ βαθέων γνώσης για την πολύπλοκη πολιτική ιστορία της περιοχής, με την ανάδειξη της βασανισμένης καθημερινότητας των απλών ανθρώπων που υφίστανται το βάρος του πολέμου, είναι μοναδικός και δεν πετυχαίνει πάντοτε στα ιστορικά μυθιστορήματα.

Η «Καραμέλα» της Ελένης Πριοβόλου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη είναι μία νουβέλα με παραπλανητικό εξώφυλλο. Πίσω από το νοσταλγικό του ροζ, στην άλλη πλευρά του καθρέφτη, κρύβεται ένα αποφασισμένο, απειλητικό βλέμμα. Η γυναίκα – Καραμέλα μας υπόσχεται μια «διαβολεμένη ιστορία» και η σαγήνη της αρχίζει από την πρώτη σελίδα.

Σαν ο έρωτας σε μαγέψει, ακολούθα τον.
Όσο κι αν οι δρόμοι του είναι τραχιοί και απότομοι.
Κι όταν οι φτερούγες του σε τυλίξουν,
γείρε πάνω του,
όσο κι αν το σπαθί που κρύβει το φτέρωμά του μπορεί να σε πληγώσει.

Χαλίλ Γκιμπράν

H Ελένη Πριοβόλου μιλάει στην ATHENS VOICE για το νέο της βιβλίο «Στη ζωή νωρίς νυχτώνει» (εκδ. Καστανιώτη), για τη ζωή της και τα επόμενα σχέδιά της.

H Άρια, σε προχωρημένη ηλικία και άρρωστη πολύ, ίσως ετοιμοθάνατη, ξεκαθαρίζει το σπίτι και τις αναμνήσεις της. Το μυαλό της την γυρίζει πίσω, στο καλοκαίρι του 1963, τότε που πρωτοανταμώθηκε με την Οριάνθη. «την όμορφη οπτασία της νιότης της που ενσωματώθηκε στ’ όνειρο». Μια φούστα στάθηκε η αφορμή για να θυμηθεί η Άρια την ιστορία που κρύβει στις πολυκαιρισμένες αλλά άφθαρτες ίνες της και να αφηγηθεί την πρώτη τους συγκυριακή συνάντηση στον κινηματογράφο και την απότομη εξαφάνισή της γυναίκας που πίστεψε από την πρώτη στιγμή πως θα γίνει η πιο στενή της φίλη.